Terminal Dell Wyse 5070

Terminal Dell’a pierwszy raz spotkałem z instrukcjach kilku serwisów związanych z HomeAssistant czyli automatyzacją domu lub inteligentnym sterowaniem domu. Bardzo mile widziany jest również u początkujących „docker-owców” zainteresowanych wejściem w świat kontenerów i prostej wirtualizacji niezależnie od komputera domowego/służbowego. Terminale wyposażone w procesor Intel są określane jako najlepsze i najbardziej energooszczędne rozwiązania przy zachowaniu stosunkowo dobrej ceny i możliwości, a jednocześnie nie zrujnują rachunkami za energię elektryczną.

Specyfikacja techniczna

Dell Wyse 5070 Thin Client wyposażony jest w¹:

• Procesor 4 rdzenie w wersjach
  • Pentium Silver J5005 1,5GHz (turbo 2,8GHz) 4MB cache 10w z grafiką Intel UHD Graphics 605 (Execution units 18, Shader 144)
  • Celeron J4105 1,5GHz (turbo 2,5GHz) 4MB cache 10w z grafiką Intel UHD Graphics 600 (Execution units 12, Shader 96)
• Pamięć DDR4 2400 MHz, dwa gniazda SODIMM, od 2GB do praktycznie 32GB (2x16G) (co przetestowali użytkownicy min. na Reddicie²)
• Porty wewnętrzne
  • M2 NGFF dla dysku SATA maksymalnie rozmiar 2280
  • M2 dla karty sieciowej bezprzewodowej lub innego osprzętu
  • Dodatkowe porty 2xUSB3.0 jako złącze 19pin typowe dla obudowy komputerowej
  • Inne porty takie jak dodatkowe LTP czy COM i VGA wymagające specjalnego złącza od Dell’a
• Porty zewnętrzne
  • Front: 1xUSB3.0, 2xUSB2.0, 1xUSBC3.1 z DisplayPort, microJack Audio in/out
  • Tył: 4xUSB3.0, 2xDisplayPort (Celeron) lub 3xDisplayPort (Pentium Silver), 1xEthernet 1GB/s, Power z pinem Dell, COM, oraz 2xAntena WiFi jeśli wyposażony w kartę.
• Wbudowany dysk eMMC 16/32GB lub 256SSD w zależności od konfiguracji.
• Zasilacz 65W, 19,5V 3.34A (lub 90W w wersji extended) wtyczka 7,4×5,0 z pinem data w środku
• Wymiary wys. 184 x szer. 35.6 x głęb. 184 (gdy stoi pionowy)

W przypadku wersji rozszerzonej – Extended – do dyspozycji jest dodatkowy port COM oraz złącze PCI express x8 na płycie głównej, głównie przeznaczone na lekką i małą kartę graficzną. Wersja powiększona jest niestety droższa a przez sprzedawców sztucznie zawyżana cenowo i raczej nie polecana ze względu na aktywne chłodzenie oraz większy, mniej oszczędny zasilacz.

Budowa i obudowa

Na ogół terminal sprzedawany jest z podstawką ułatwiającą postawienie urządzenia na krótszym boku bez zbędnego chybotania i przewracania się przy używaniu go. Sama obudowa jest kompaktowa, design można polubić. Pod wzorem trójwymiarowym pokrywającym cztery boki poza frontem i tyłem, ukryte są otwory wentylacyjne, cięte zarówno przez plastik jak i metal, oraz prześwit dla małego głośniczka.

Obudowa jest otwierana poprzez przesunięcie jednej ze ścianek wraz z frontem po sankach na krawędziach obudowy. Całość przytrzymuje stabilnie 1 śruba. Przesuniecie panelu nie jest aż tak łatwe jeśli terminal nie był długo otwierany gdyż termopad dosyć mocno przywiera adhezyjne do obudowy.

Wewnątrz można zauważyć gniazda M2, jedno dla karty WiFi lub alternatywnych rozszerzeń np. karty LAN RJ lub SFP (uwaga tylko 1GB maks), drugie dla dysku M2 niestety NGFF a nie NVMe. Dobrze spisuje się chłodzenie, które w wersji Thin jest pasywne ale ma dodatkowy termopad, który dociska do obudowy dodatkowo rozpraszając ciepło. Dla ambitnych na płycie znajduje się złącze 19PIN za pomocą którego można podłączyć dodatkowy wewnętrzny port USB3.2 połączony z portem USB2.0 (dziwna konstrukcja swoją drogą).

Nie ma tu za bardzo w czym grzebać. Do upgrade można zaliczyć wymianę RAM oraz dołożenie dysku SSD w złączu M2. Płyta nie ma złącza SATA, a więc podłączenie dodatkowych dysków jest możliwe jedynie przez jeden z 5 portów USB3 lub adaptację wspomnianego portu USB3.2 przez złącze 19pin.

Kilka uwag odnośnie urządzenia, jest one sprzedawane najczęściej z ThinOS lub Windows 10 IoTE które do niczego praktycznie się nie przyda w realnym użyciu poza środowiskiem w którym pracował taki terminal pierwotnie.

PSU

Mimo że zasilacz ma podobne parametry do większości tego typu sprzętów lub laptopów innych producentów, zasilacz 19,5V 65W ma pin podający informację na temat parametrów zasilacza (maks. mocy). W przypadku zastosowania innego zasilacza bez tego pinu lub uniwersalnego, procesor utknie w trybie o nominalnej prędkości czyli 1.5GHz oraz będzie zatrzymywać się na ostrzeżeniu firmweare’u podczas startu. Działają natomiast dowolne zasilacze markowe lub przystosowane np. do laptopów np. Inspiron, Vostro czy Latatude z tym złączem.

CPU

Są dwie wersje CPU, obie 4 rdzeniowe i 4 wątkowe, 1,5GHz w normalnym trybie, 4MB cache, 10w, różnią się natomiast trybem turbo i grafiką:

• Pentium Silver J5005 – turbo 1 core 2,8GHz, turbo 4 core 2,7GHz + Intel UHD Graphics 605 (250/800MHz Execution units 18, Shader 144)
• Celeron J4105 – turbo 1 core 2,5GHz, turbo 4 core 2,4GHz + Intel UHD Graphics 600 (250/750MHz Execution units 12, Shader 96)

Jedyna różnica to karta graficzna oraz tryb turbo obu procesorów³. Można powiedzieć że procesor Pentium Silver jest bardziej wydajny jeśli chodzi o moc do możliwości.

Jak rozpoznać wersję ?
Wersja z procesorem Intel Silver ma 3 wyjścia DisplayPort na tylnym panelu a z Celeronem tylko 2 wyjścia.

RAM

Dwa sloty laptopowych RAMów pozwalają na rozszerzenie o moduły pamięci DDR4 SODIMM 2400MHz aż do 32GB (co jest potwierdzone przez użytkowników¹). W moim przypadku sprawdziłem że działają również pamięci 2133, 2400, 2666 i 3200 oczywiście z maksymalną prędkością ograniczoną sprzętową 2400MHz.

Hasła i blokady

Wybór, zakup i upgrade

Za moim terminalem rozglądałem się u znanych mi dostawców sprzętu używanego oraz serwisu allegro.pl.

Kupując na wersje 4GB RAM, Pentium Silver, 16GB eMMC w zestawie: zasilacz, terminal, podstawka w 2022 roku trzeba było zapłacić ok 330zł.

Aktualnie na moment pisania wpisu, ceny modelu jak wyżej, zaczynają się od 380zł, ale wersje słabszą z procesorem Celeron można kupić już za 350zł.

Czy potrzeba aż tak bardzo wersji z większą ilością wyjść DisplayPort? Wątpię. Czy odczujemy równicę w wydajności urządzenia między procesorem Silver a Celeron? Tego nie wiem, jeśli będzie na nim działało wiele usług i ma działać „dynamicznie” to raczej tak. Wybór zawsze zostaje w rękach kupującego i okazji jaka się nadarza.

Ja nabyłem 2 sztuki takich urządzeń; pierwszy w 2022 roku bo była ku temu okazja, a potrzebowałem odciążyć inne terminale Fujitsu FUTRO S920 pracujące w domowej serwerowni w różnych rolach. Drugi terminal nabyłem w związku z uruchomieniem serwera plików, który pochłonął cały jeden terminal FUTRO oraz aby testować inne kontenery dockera i nie zakłócać pracy innych usług.

Upgrade, który polecił bym zaraz po zakupie to oczywiście wymiana RAM i dołożenie dysku SSD. Aktualnie dysk SSD NGFF M2 w rozmiarze 512MB można kupić używane w dobrym stanie za ok 150-160zł co dobrą ceną. RAM 2x8GB DDR4 2400 lub szybszy w okolicach 150-160zł. Ceny oczywiście na moment pisania tekstu (12-2022 – 01-2023).

Podczas montażu dysku SSD należy zwrócić uwagę że miejsce jego przykręcenia jest niżej niż gniazdo. Można przykręcić dysk pod kątem ale bez mocnego docisku lub znaleźć jakieś inne rozwiązanie, np. śruba z nakrętką itd. Podczas wyciągania RAMu jest bardzo ciasno i łatwo uszkodzić elementy BGA na kościach, lub krawędzie.

Zastosowanie i możliwości

Żeby nie powtarzać contentu z serwisów Youtube na dole strony znajdują się linki z testów tego terminala.

Sam używam go pod Linuxem Debian wraz z Proxmox na którym stoją głównie kontenery LXC oraz dockera, maszyny dla Home Asisstant. Testowałem Dell’a Wyse 5070 również pod Windowsem 10 oraz (UWAGA) Windowsem 11, który spełniał wszystkie wymagania i nie krzyczał o żadną kompatybilność. Spokojnie terminal działał w normalnych aplikacjach do użytku ogólnego, biurowego i internetowego. Youtube śmigał bez problemu, nawet więcej kart nie sprawiało problemu. Problemem są aplikacje bardziej wymagające lub zamulajce tło ale nie rozczarowujące. Jak by nie patrzeć terminal ma 4 rdzenie, więc adekwatnie oddaje możliwości. Zapis na dysku osiąga maks, również porty USB.

Poza kompaktową obudową, rewelacyjnie terminal spisuje się pod względem poboru energii elektrycznej. W trybie idle lub minimalnym obciążeniem 1-2% pobiera zaledwie 4,5W !!! Przy pełnym obciążeniu do którego potrzebne jest również wykorzystanie GPU ok 15W. Są to wyniki rewelacyjne i umożliwiają w rozsądnej cenie używać terminal podłączony 24/7 do sieci w warunkach domowych.

Referencje

1. Oficjalna strona della ze specyfikacją – https://www.dell.com/pl/firmiinstytucji/p/wyse-5070-thin-client/pd
2. Wątek o pamięci ram Reddit – https://www.reddit.com/r/HomeServer/comments/v3ft2a/dell_wyse_5070_ram_upgrade/
3. Porównanie procesorów – https://www.cpu-monkey.com/en/compare_cpu-intel_celeron_j4105-vs-intel_pentium_silver_j5005
4. Złącze 19 pin i montaż dysku w wyse 5070 https://www.youtube.com/watch?v=Pq_Lsq8NaqU

Linki

• https://www.parkytowers.me.uk/thin/wyse/5070/
• https://blog.kroy.io/2019/12/08/the-wyse-5070-a-perfect-little-vyos-device/
• https://www.dell.com/support/manuals/en-us/wyse-5070-thin-client/5070_std_ug/
• https://www.youtube.com/watch?v=dja_yl_1OSo